Nazım Tanrıkulu'nun derlemesine göz atacak olursak;
KARDELEN (Galanthus sp.)
Odysseus ve mürettebatı Ithaka'ya sefere çıkar ve dönerken yorgun düşerler. Kirke'nin adasında, bir ormanlık alanda karaya vururlar. Burada cadı Kirke ile karşılaşır; mürettebatını Kirke’ye teslim eder. Kirke, askerlere oldukça güzel görünen, ama içine zehir kattığı bir menü hazırlar. Mürettebat, bu zehirli yemeği yedikten sonra yurda dönmek de dahil tüm bildiklerini unutur ve domuza dönüştüklerini düşünür.
Tanrıların mesajcısı ve rüyaların getiricisi Hermes (=Merkür), İthaka kralı Odysseus’a, büyücü Kirke tarafından, mürettebatının üzerine yapılan unutkanlık büyüsüne karşı moly (kardelen) bitkisi vermiştir ve büyü bozulmuştur.
İlyada da “moly” şöyle tasvir edilmektedir:
Argos'u öldüren [Hermes] böyle konuştu ve kopardı otu topraktan,
uzattı onu bana ve bir bir saydı özelliğini:
Çiçeği sütbeyazdı, kökü kapkara,
ona «moly» derlerdi tanrılar arasında,
koparamazdı onu hiç bir ölümlü insan,
ama yeterdi her şeye tanrıların gücü.
Bazı araştırmacılar burada tasvir edilen ve Kirke’nin büyüsünü iyileştirmede Ulysses’in kullanıdığı bitkinin Allium (soğan) türü olduğunu belirtse de birçok araştırmacı bu bitkinin Galanthus bitkisi olduğu üzerinde hemfikirdir. Kanaatimizce, çiçeklerinin beyaz oluşu ve soğan zarının siyah renkli olması ve soğanından elde edilen madde “galanthamin”in bilinci tekrar geri döndürebilmesi sebebiyle burada tasvir edilen “moly” kardelendir.
Kirkenin büyü amaçlı kullandığı bitki de Datura stramonium (tatula) bitkisidir. Datura kadim zamanlardan beri büyücülükte kullanılan bir bitkidir. En önemli özelliği de halüsinojenik olmasıdır. Büyüden sonra domuza dönüştüklerini düşünmelerinin sebebi budur.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder